Dinsdag 31 januari 2023

EMDR: het wondermiddel voor het verwerken van trauma’s

Inderdaad, EMDR is een bewezen techniek om enkelvoudige en complexe trauma’s te verwerken, dus een wondermiddel.  Waar zit dan het probleem?

In onze hedonistische maatschappij waarin alles snel moet gaan, kom ik cliënten tegen die mijn praktijk binnenstappen en mij zeggen:

  • ‘Ik kom voor EMDR en wil nu de behandeling’
  • ‘Ik wil drie sessies betalen en dan moet jij mijn probleem hebben opgelost’.

Dat EMDR- therapie behoort tot de ‘snelst werkende en duurzaamste behandelingen staat volgens mij als een paal boven water maar er gebeurt veel meer dan enkel ‘vingers die de ogen volgen’.

‘Dat is het toch hé, mevrouw, ik moet je vingers volgen en dan verdwijnt mijn probleem?’  Nee, zo snel gaat het spijtig genoeg niet!

Om deze teleurstellingen te voorkomen wil ik mensen graag informeren.

De therapie bestaat uit:

1.   Een uitgebreid intakegesprek.

2.  Stabilisatie: Soms is het nodig eerst rust te brengen in de huidige situatie vooraleer we aan het ‘zware’ verwerkingsproces beginnen.

3.  Een voorbereidende oefening die je leert je emoties zelf te reguleren.

4.  Het opstellen van een targetplan.  Welke oude herinneringen houden verband met de huidige problemen?  Welke blokkerende overtuiging roept ze op?  We groeperen eerst de vroegste en moeilijkste ervaringen die een negatieve invloed hebben op het heden.

5.  Dan komen we aan de verwerkingsfase.  Het moment dat de cliënt mijn vingers gaat volgen of ik op zijn/haar knieën tik, afwisselend links en rechts.  Waarom doen we dit?  Tijdens de REM – slaap, de verwerkingsperiode tijdens de slaap, bewegen mensen met hun ogen.  EMDR maakt gebruik van deze oogbewegingen.

6. Tijdens het trauma heb je (on)bewust negatieve overtuigingen over jezelf aangeleerd zoals: ‘Ik ben slecht’, ‘Ik ben machteloos’, ‘Ik mag er niet zijn’, ‘Het is mijn schuld’, ‘Ik ben niet goed genoeg’, ‘Ik ben niet veilig’.  Deze gaan we ombuigen naar positieve gedachten waardoor je zelfvertrouwen zich kan herstellen of installeren.

7. Hierna volgt de voorbereiding op de toekomst.  Hier gaan we gewenste reacties in toekomstige situaties bepalen en word je voorbereid op mogelijke uitdagingen.  De cliënt ontwikkelt andere soorten reactiewijzen die positiever zijn.

Een heel pakket waarvoor enkele zaken onontbeerlijk zijn namelijk:

  1. Zelfzorg aan de dag leggen (waar we vaak als eerste aan werken omdat dit bij nogal wat mensen ontbreekt)
  2. De moed om de confrontatie met het verleden en de traumatische ervaring aan te gaan.
  3. Het doorzettingsvermogen om het proces tot het einde door te spartelen.  Onderweg stoppen betekent dat het trauma blijft bestaan.
  4. Verantwoordelijkheid nemen: Jij bent diegene die aan het stuur zit van je eigen proces.  De therapeut is jouw begeleider hierin.

Oef, waarom zou je al die inspanningen leveren? 

Heel duidelijk, om verlost te zijn van je nare herinneringen die op hun beurt kunnen zorgen voor prikkelbaarheid, negatieve gevoelens, piekergedachten, algeheel onwel voelen, slaapproblemen en nachtmerries, …

Wat kan je verwachten?

De gebeurtenis vervaagt en wanneer je er toch eens aan denkt doe je dat zonder de emotionele lading die er vroeger wel was.  Ook de negatieve gedachtes over jezelf die je beletten om voluit te leven worden vervangen door positieve waardoor je zelfvertrouwen toeneemt. Mensen die de begeleiding hebben afgewerkt zijn zeer tevreden. Hun prikkelbaarheid en slaapproblemen behoren tot het verleden.   Ze gaan ‘lichter’ door het leven, hebben een beter gevoel over zichzelf en zijn energieker als nooit tevoren. 

Nog even dit:

Voorbeeld enkelvoudig trauma: We rijden onze straat in.  Ons huis is het tweede in de rij.  Mijn vader stopt en laat mijn moeder uitstappen. ‘Mama, ik wil ook uit de auto’.  Ze luistert niet.  Zoals elke keer ruk ik aan de hendel om de deur te openen.  Kinderslot.  Ik zit gevangen.  Mijn vader brengt de auto terug in beweging.  Hij rijdt langs de eerste garage, de tweede garage in.  ‘Deze keer ga je eraan’, roept hij.  ‘Je bent slecht.  Je moet dood.  Je maakt mijn leven tot een hel.’  Ik weet niet wat de hel is.  Het moet verschrikkelijk zijn.  De angst stort zich als een koude douche over mij heen.  Telkens weer, ik kan er niet aan wennen.  ‘Papa’, niet doen.  Ik zal alles doen wat je zegt.’  ‘Nee, deze keer ga je eraan.  Ik rijd tegen de muur van de garage en dan ben ik van je verlost.’  Ik zie de muur langzaam op mij afkomen.  Ik voel vocht over mijn rug lopen.  Mijn handpalmen zijn kletsnat.  Mijn tranen zijn niet te stoppen.  ‘Papa, nee, ik wil niet dood.  Ik zal alles doen wat je wil. Ik zal luisteren en lief zijn.’  ‘Nee, deze keer meen ik het.’  Zijn stem buldert door de auto en plet als een bulldozer al mijn hoop op overleven.  Op het moment dat ik mij overgeef aan de lichamelijke pijn die mij te wachten staat, stopt hij de auto.  ‘Dit is de laatste kans die ik je geef!  Je verdient het niet om te leven!  Wees dankbaar dat je niet dood bent.  Zeg het, zeg: dankjewel.’  De woorden vinden al bibberend een weg uit mijn mond.  Zachtjes, want de kracht ontbreekt.  De angst heeft zijn werk gedaan.  Uit mijn boek ‘Een stap uit de duisternis’.

Voorbeeld complex trauma: Langdurige blootstelling aan (seksueel) misbruik of verwaarlozing dat niet is verwerkt en/of verlieservaringen van vroegere hechtingsfiguren.  Ook hiervan vind je tal van voorbeelden in mijn boek met de oplossingen. 

Ben jij er klaar voor om het verleden achter je te laten en een nieuwe start te maken, net zoals ik en vele anderen dit met EMDR succesvol hebben gedaan?  Neem dan gerust contact op met mij.